Trường THPT chuyên KHTN - ĐHKHTN - ĐHQGHN

(GD&TĐ) - Hơn 200 giải trong các kỳ thi chọn HSG Quốc gia môn Vật lý; từ năm 1995 đến năm 2005, thường chiếm tỉ lệ đa số trong đội tuyển học sinh Việt Nam tham dự Olympic Vật lý Quốc tế và đóng góp đến 60% số giải cho đội tuyển quốc gia...

Đó là sơ lược một số thành tích “đáng nể” của Khối THPT chuyên Vật lý (Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc Gia Hà Nội). PV GD&TĐ vừa có cuộc phỏng vấn TS Đặng Đình Tới (Chủ nhiệm Khối chuyên Vật lý, Phó Hiệu trưởng Trường THPT chuyên Khoa học Tự nhiên, Trường ĐH Khoa học Tự nhiên, ĐH Quốc gia Hà Nội) về nơi thu hút những học sinh phổ thông có tài năng và đặc biệt yêu thích môn Vật lý.

Học sinh đang quan sát thí nghiệm với dụng cụ thí nghiệm do giáo viên tự tạo.

PV: Khối THPT chuyên Vật lý (Trường Đại học Khoa học Tự nhiên- Đại học Quốc Gia Hà Nội), với mục tiêu chọn lựa và bồi dưỡng học sinh năng khiếu, suốt 25 năm qua luôn là địa chỉ tin cậy của phụ huynh và là niềm mơ ước của học sinh THCS trong toàn quốc. Chất lượng đầu vào, phương thức đào tạo tại đây có những đặc điểm nổi bật gì, thưa thầy?

TS Đặng Đình Tới: Theo quy chế, để được dự thi vào các trường chuyên, học sinh phải có kết quả học THCS từ Khá trở lên và điểm tổng kết môn Chuyên tối thiểu là 8,0 điểm. Trên thực tế những học sinh trúng tuyển Khối chuyên Lý thường vượt xa so với điều kiện cần nói trên. Mỗi năm Khối chỉ tuyển khoảng 90 học sinh, trong khi số lượng đăng ký dự thi nhiều hơn từ 15 đến 20 lần. Các em trúng tuyển đều có tố chất thông minh và yêu thích môn Vật lý.

Khi đã được chọn lựa, học sinh bước vào một chương trình học nhằm trang bị kiến thức nền vững chắc, nâng cao một cách hợp lý từ chương trình cơ bản. Tiến độ và mức độ khó được xây dựng phù hợp với trình độ học sinh nhằm đạt kết quả tốt nhất trong các kỳ thi tốt nghiệp THPT, tuyển sinh đại học và mục tiêu tìm học bổng du học bậc đại học. Với nhóm học sinh năng khiếu: Ngoài các giờ học chính khóa, tất cả các học sinh yêu thích Vật lý đều có thể học theo chương trình nâng cao về môn học này. Trong quá trình học sẽ được thu gọn dần để chọn lấy những học sinh có năng khiếu vượt trội tham dự kỳ thi HSG Quốc gia và Olympic Quốc tế.

PV: Trực thuộc một Trường ĐH, Khối THPT chuyên Vật lý có được những ưu thế như thế nào? Nhất là ưu thế về đội ngũ giáo viên trực tiếp tham gia giảng dạy?

TS Đặng Đình Tới: Trước hết, cần nói rằng ý tưởng đặt các khối chuyên tại các Trường ĐH là nhằm tận dụng được đội ngũ giáo viên có hiểu biết sâu rộng trong lĩnh vực chuyên môn và sự ra đời của Khối Chuyên Lý (trực thuộc Trường Đại học Tổng hợp Hà Nội trước đây) là tiếp nối từ những thành công của các Khối Chuyên Toán tại các trường Đại học Tổng hợp và Đại học Sư Phạm Hà Nội.

Trực thuộc Trường ĐHKHTN (trường đại học hàng đầu về đào tạo và nghiên cứu khoa học cơ bản), Khối THPT chuyên Vật lý có được những ¬ưu thế to lớn về chuyên môn mà ở trường khác không thể có. Đó là đội ngũ giáo viên có trình độ chuyên môn cao, có những nhà khoa học đầu ngành, giàu kinh nghiệm và tâm huyết với sự nghiệp đào tạo học sinh năng khiếu Vật lý, nh¬ư: GS. Đàm Trung Đồn, PGS. Ngô Quốc Quýnh, GS. TSKH. Nguyễn Châu, PGS. Lê Thanh Hoạch,  PGS. Nguyễn Viết Kính, GS. Bạch Thành Công, GS. Hà Huy Bằng ... Không chỉ truyền cho học sinh những kiến thức vật lý, các thầy cô còn thổi vào các em niềm đam mê khoa học, giúp các em định hướng được con đường khoa học của mình.

HS còn được sử dụng các trang thiết bị và thực hành trong những phòng thí nghiệm của Trường đại học KHTN. Học sinh còn được tham gia nghiên cứu khoa học, làm đề tài cùng các giảng viên chuyên môn. Điều này không phải trường chuyên nào cũng có.

Thầy Tới cùng 2 học sinh của Khối chuyên Vật lý trong Lễ bế mạc Olympic Vật lý Quốc tế tại Iran (2007)

PV: Sau 25 năm, Khối THPT Chuyên Vật lý đã có gần 2000 học sinh tốt nghiệp và đang học tại Khối. Khối THPT chuyên Vật lý đã đạt được nhiều thành tích đào tạo đáng tự hào. Thầy có thể cho biết một số thành tích đáng chú ý (từ ngày thành lập cho tới nay)?

TS Đặng Đình Tới: Từ năm học đầu tiên đến nay, 100% học sinh thi đỗ tốt nghiệp. Hầu hết học sinh các khóa Chuyên Lý thi vào đại học đạt kết quả cao (khoá 11 có tới 6 thủ khoa các trường đại học). Hai năm liên tiếp 2008 và 2009 Khối Chuyên Lý dẫn đầu trong số 200 trường THPT có điểm thi tuyển sinh ĐH và CĐ cao nhất toàn quốc.

Tính đến năm 2010, học sinh của Khối đã đạt đ¬ược hơn 200 giải trong các kỳ thi chọn HSG Quốc gia môn Vật lý. Trong đó có nhiều năm tất cả các học sinh dự thi đều đoạt giải (1995, 2005, 2007, 2008, 2009, 2010). Trong giai đoạn từ năm 1995 đến năm 2005, học sinh Khối Chuyên Lý thường chiếm tỉ lệ đa số trong đội tuyển học sinh Việt Nam tham dự Olympic Vật lý Quốc tế và đóng góp đến 60% số giải cho đội tuyển quốc gia (31/53). Điển hình, năm 1999, cả 5 học sinh của đội tuyển Vật lý Việt Nam tham gia kỳ thi Olympic Vật lý Quốc tế tại Italia đều là của Khối. Các năm 2001 và 2005 có 4 học sinh Khối THPT Chuyên Vật lý được chọn vào đội tuyển Quốc gia. Nhiều học sinh Khối chuyên Lý tham dự Olympic Vật lý Quốc tế hai năm liền (lớp 11 và lớp 12) như: Trần Thế Trung, Nguyễn Đức Trung Kiên, Bùi Văn Điệp, Đặng Ngọc Dương, Đỗ Hoàng Anh. Đến nay Khối đã đạt được 56 giải trong các kỳ thi Olimpic Vật lý Quốc tế và Châu Á, gồm 6 HCV, 17 HCB, 25 HCĐ và 8 Bằng khen.

Với những thành tích đã đạt đư¬ợc, Khối THPT Chuyên Vật lý vinh dự được Chủ tịch nước tặng thư¬ởng Huân chương Lao động hạng Ba (năm 2000), và Huân chương Lao động hạng Nhì (năm 2005).

PV:Thu hút được học sinh giỏi từ khắp các tỉnh thành trong cả nước, Khối THPT chuyên Vật lý đã trở thành nơi hội tụ của những tài năng trẻ yêu thích Vật lý. Việc đào tạo tài năng trẻ Vật lý tại nơi đây đang có xu hướng phát triển như thế nào (trong thời kỳ hội nhập quốc tế đang ngày càng diễn ra mạnh mẽ ở lĩnh vực giáo dục và đào tạo)?

TS Đặng Đình Tới: Những năm gần đây, Khối đã tăng cường dạy Ngoại ngữ cho  học sinh. Ngoài Tiếng Anh cơ bản, Khối tổ chức các lớp học chuyên ngành (Toán, Vật Lý) bằng Tiếng Anh, mời giáo viên nước ngoài, sử dụng các giáo trình của các nước tiên tiến để học sinh dễ dàng hội nhập khi du học. Khuyến khích các học sinh sử dụng internet để tìm tài liệu, tìm học bổng... Khối cũng mở rộng hợp tác, giao lưu với các trường THPT và Đại học của Mỹ, Anh, Úc, Singapore, Nhật Bản, Hàn Quốc, ... nhằm tìm kiếm nhiều hơn nữa cơ hội học bổng cho học sinh. Trong khoảng 5 năm trở lại đây, mỗi năm có khoảng 12% học sinh của Khối đã nhận đ¬ược học bổng và hiện đang du học tại các trư¬ờng đại học danh tiếng trên thế giới. Việc nằm trong một trường đại học cũng giúp sự hợp tác và hội nhập quốc tế thuận lợi hơn. Rất nhiều trường đại học đã chủ động đến “săn” học sinh của các Khối chuyên. Ngược lại, các giáo sư của trường cũng giới thiệu học sinh và cựu học sinh Chuyên Lý đi học đại học và sau đại học khắp nơi trên thế giới.  

PV: Xin cảm ơn thầy! Chúc Khối THPT chuyên Vật lý tiếp tục là nơi hội tụ những tài năng trẻ yêu thích Vật lý ở lứa tuổi phổ thông.

PV